DIAGNOZA AUTYZMU
AUTYZM to całościowe zaburzenie rozwoju, które zaczyna się objawiać przed trzecim rokiem życia. Objawy autyzmu dotyczą:
- zaburzeń rozumienia i ekspresji językowej używanej w społecznym porozumiewaniu się
- zaburzeń rozwoju społecznego, wzajemnych interakcji społecznych,
- występowania powtarzających się, ograniczonych i stereotypowych wzorców zachowań, zainteresowań i aktywności.
NIEPOKOJĄCE OBJAWY:
- brak rozwoju mowy lub wycofywanie się mowy,
- monotonne zabawy, nieadekwatne do wieku,
- ruchy stereotypowe czyli samoczynnie powtarzające się, bezużyteczne i często rytmiczne, takie jak kołysanie, kręcenie się, trzepotanie rękami, klaskanie, powtarzające się ruchy w obrębie twarzy lub głowy,
- brak zainteresowania innymi ludźmi,
- brak reakcji na własne imię i inne kierowane do dziecka komunikaty,
- brak kontaktu wzrokowego, patrzenie „jakby przez mgłę”,
- brak adekwatnych reakcji emocjonalnych,
- nadwrażliwość lub niedowrażliwość na dźwięki, dotyk, bodźce wzrokowe lub węchowe,
- złe znoszenie zmian, potrzeba sztywnego utrzymania stałości swego otoczenia, sztywność zachowania i zabawy,
- niechęć do posługiwania się swoimi rękami, używanie rąk innych osób,
- traktowanie ludzi jak narzędzie,
- brak zainteresowania i zabawy z rówieśnikami,
- w sytuacjach gdy dziecko nie może czegoś uzyskać lub próbuje się wprowadzić jakieś zmiany bądź przerwać aktywność dziecka pojawia się protest w postaci np. krzyku, pisku, płaczu, tupania, kładzenia się na podłodze, sztywnienie dziecka,
- brak naśladownictwa,
- brak adekwatnej mimiki, gestów,
- zaburzenia w zakresie komunikacji z otoczeniem oraz wyrażania swoich potrzeb, w tym sygnalizowania potrzeb fizjologicznych,
- dziecko ma duże kłopoty z koncentracją na jednej czynności, często zmienia aktywność,
- dziecko nie dzieli pola uwagi z innymi, nie jest zainteresowane wspólną aktywnością.
CO ZROBIĆ JEŚLI ZAUWAŻYMY NIEPOKOJĄCE SYMPTOMY?
W przypadku autyzmu dziecięcego bardzo ważne jest postawienie diagnozy w jak najwcześniejszym okresie rozwoju. Szybko rozpoczęta, intensywna, wieloprofilowa terapia stwarza możliwość minimalizowania nasilenia objawów choroby i uzyskanie optymalnego funkcjonowania dziecka od wczesnego okresu życia. Zaleca się rozpoczęcie terapii dziecka przed 3 rokiem życia. Jeśli obserwujesz powyżej przedstawione objawy, koniecznie wybierz się do :
Psychologa – specjalista na podstawie przeprowadzonego z rodzicami pogłębionego wywiadu psychologicznego (na temat rozwoju dziecka, jego funkcjonowania oraz sytuacji życiowej), obserwacji dziecka, przeprowadzonych badań psychologicznych oraz dostarczonej dokumentacji oceni poziom rozwoju dziecka i postawi wstępną diagnozę. Udzieli również zaleceń co do dalszego postępowania i wskazań do terapii. Na prośbę rodziców psycholog może również sporządzić opinię psychologiczną.
Ważne by na spotkanie z psychologiem zabrać pełną dokumentację na temat stanu zdrowia dziecka, przeprowadzonych badań, opinie z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej (jeśli dziecko takie posiada) lub też innych specjalistów oraz opinię od wychowawcy przedszkolnego jeśli uczęszcza do przedszkola lub notatkę na temat jego funkcjonowania jeśli jest pod opieką np. opiekunki lub osób innych niż rodzice.
Lekarza psychiatry, który na podstawie wywiadu lekarskiego, dostarczonej dokumentacji i obserwacji lekarskich dokonuje diagnozy różnicowej, wykluczającej inne podłoże dysfunkcji dziecka i stawia ostateczną diagnozę. W przypadku rozpoznania całościowych zaburzeń rozwojowych ze spektrum autyzmu wystawia zaświadczenie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju i potrzeby kształcenia specjalnego dziecka. Zaświadczenie lekarskie jest niezbędne do uzyskania tych świadczeń oraz możliwości starania się o orzeczenie o niepełnosprawności dziecka. Podobnie jak podczas wizyty u psychologa ważne by na spotkanie zabrać pełną dokumentację medyczną dziecka i wszelkie opinie, które jego dotyczą.
Do postawienia ostatecznej diagnozy niezbędne mogą się okazać dodatkowe badania- neurologopedyczne, badanie słuchu i przetwarzania słuchowego oraz diagnoza z zakresu zaburzeń sensorycznych, ewentualnie inne badania, które zleci lekarz przeprowadzający diagnozę różnicową.
DIAGNOZA AUTYZMU I CO DALEJ? – KROK PO KROKU
1. Po uzyskaniu diagnozy całościowych zaburzeń rozwojowych ze spektrum autyzmu należy podjąć działania w celu objęcia dziecka wczesnym wspomaganiem rozwoju i innymi formami leczenia. Żeby dziecko mogło być objęte zajęciami wczesnego wspomagania rozwoju, niezbędna jest opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju. Opinia ta zostaje wydawana przez zespoły orzekające działające w publicznych oraz niepublicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych, w tym specjalistycznych. Rodzic bądź opiekun prawny musi zgłosić się do poradni właściwej dla miejsca zameldowania lub – jeżeli dziecko jest zameldowane w miejscu innym niż chodzi do przedszkola – do poradni, która opiekuje się danym przedszkolem. Aby zespół orzekający rozpatrzył czy zachodzi potrzeba wydania ww. opinii, dziecko musi mieć wykonane badania psychologiczno-pedagogiczno-logopedyczne. Zostaną one wykonane w poradni (w poradni publicznej – nieodpłatnie).Dodatkowo rodzice lub prawni opiekunowie dziecka muszą dostarczyć następujące dokumenty:
- zaświadczenie lekarskie na specjalnym druku (otrzymają druk w poradni),
- opinię przedszkola, jeśli dziecko uczęszcza do niego,
- wniosek rodziców o wydanie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju (odpowiedni druk otrzymają w poradni).
Z uzyskaną opinią rodzice muszą udać się do placówki, która realizuje wczesne wspomaganie rozwoju. Placówki te, to:
- poradnia psychologiczno-pedagogiczna,
- przedszkole integracyjne,
- przedszkole ogólnodostępne,
- specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy,
- ośrodek rehabilitacyjno-edukacyjno-wychowawczy.
W wybranej przez siebie placówce dowiedzą się szczegółowo, jak będzie wyglądała organizacja zajęć w ramach wczesnego wspomagania rozwoju.
Dziecko powinno otrzymać również orzeczenie o niepełnosprawności oraz opinię o potrzebie kształcenia specjalnego. Kształcenie specjalne organizuje się dla uczniów niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym, wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Zgodnie z przepisami ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) oraz rozporządzeniami ministra właściwego do spraw oświaty, kształcenie specjalne jest integralną częścią systemu edukacji.
2. Ważne by dziecko było objęte wieloprofilowymi formami terapii – indywidualną terapią psychologiczną, terapią u neurologopedy, terapią grupową dla dzieci z autyzmem, terapią z zakresu integracji sensorycznej, terapią stymulacji neurosensorycznej (np. metoda prof. Tomatisa), terapią pedagogiczną oraz było pod opieką lekarza psychiatry, który w razie potrzeby zaleci farmakoterapię lub wskaże inne metody postępowania medycznego. Tego rodzaju świadczenia dziecko może uzyskać np. w Poradni Zdrowia Psychicznego lub Poradni dla Osób z Autyzmem Dziecięcym w ramach NFZ. Pomocniczo wskazane są również inne rodzaje terapii, jak dogoterapia, hipoterapia, muzykoterapia lub inne zajęcia rozwojowe prowadzone indywidualnie lub w małych grupach.
3. Wskazane jest przeprowadzenie przez psychologa diagnozy funkcjonalnej dziecka metodą Profilu Psychoedukacyjnego PEP-R, która pozwala ocenić dokładny poziom rozwoju dziecka w obszarach:
- naśladowanie,
- komunikacja,
- czynności poznawcze,
- percepcja,
- motoryka mała,
- motoryka duża,
- koordynacja wzrokowo – ruchowa.
Ponadto pozwala uzyskać informacje dotyczące zachowania w relacjach społecznych:
- nawiązywanie kontaktów i relacje społeczne,
- zabawa i zainteresowanie przedmiotami,
- reakcje na bodźce,
- mowa.
Na podstawie badania PEP-R specjalista ocenia poziom aktualnego rozwoju dziecka, a więc umiejętności które już posiada oraz strefę najbliższego rozwoju, która wskazuje obszar, który w danym momencie rozwoju dziecka należy stymulować aby uzyskać optymalne rezultaty. Na podstawie badania określany jest indywidualny plan terapii dziecka z możliwością uzyskania również zaleceń do pracy z dzieckiem w domu.
4. Rehabilitacja dziecka z autyzmem wymaga ze strony rodziców dużej mobilizacji oraz nakładu nie tylko czasu ale i pieniędzy, gdyż ze względu na małą w stosunku do potrzeb dostępność terapii refundowanej zmuszeni są oni korzystać z oferty komercyjnej. Często też miejsca gdzie dziecko może być adekwatnie leczone znajdują się w dużej odległości od miejsca jego zamieszkania. W celu uzyskania pomocy finansowej warto zapisać się do Fundacji udzielających wsparcie w tym zakresie w danym regionie. Ważne również by wiedzieć, że jeśli dziecko posiada Orzeczenie o niepełnosprawności gmina zobowiązana jest w swoim zakresie zabezpieczyć mu dojazd do placówek oświatowych w których się uczy, lub zwrócić część kosztów rodzicom jeśli oni sami taki transport organizują.
Zarezerwuj wizytę
Powiązane tematy:
